منبع: ترویج و حمایتگری در محیط های پر مخاطره. انتشارات لایف لاین. ترجمه موسسه کنشگران داوطلب. ۱۳۹۹
کنش سلامت - رویکرد جامع به امنیت شامل توجه به سلامت روانی[1] فعالان مدنی و مدافعان حقوق بشر هم میشود. توجه به سلامت فعالان مدنی علاوه بر این که بهخودیخود مهم است، باعث اطمینان از پایداری سازمان و انجمن میشود و اطمینان از اینکه اعضای تیم شما دروضعیت روانی خوبی قرار دارند و در آن تصمیمات درستی دربارهی امنیت و کار خود میگیرند. در نقطه مقابل توجه نداشتن به سلامت و وضعیت خوب روانی عوارضی جدی برای کنشگران مدنی و فعالان حقوق بشر، سازمانها و جنبشهای اجتماعی دارد. مشارکت در کارزارهای مدنی انلاین یا افلاین ممکن است فرد را به میزان قابل توجهی در معرض استرس، تروما و یاتروماهای ثانویه قرار دهد. به این اضافه کنید خود فعالیت در محیطهای دلهرهآور و محدودکننده را که همراه است با هراس از مورد حمله واقع شدن و همین استرس و اضطراب را مضاعف میکند. فعالانی با هویتهای اجتماعی متفاوت نیز ممکن است انواع دیگری ازچالش داشته باشند که بر سلامت روانیشان تأثیر میگذارد، مثلاً جنسیت یا هویت جنسی یک فعال که میتواند او را در معرض خطر اضافی قرار دهد.
با در نظر داشتن این نکات مهم است که به فکر سلامت جسمی وروانی خودتان و تیمتان باشید و بدین ترتیب از خستگی تحلیلبرنده بکاهید و تأثیرتروما و ترومای ثانویه را تسکین دهید. مهمترین قدم برای شروع این کار تعهد سازمانی و مدیریتی به سلامت روانی آنهم در بالاترین سطوح رهبری است؛ مدیران وکارکنان ارشد نقش مهمی در تعیین منش یک سازمان و الگوسازی رویههای بهزیستی مناسب دارند. برخی حمایتگران توجه به سلامت را بخشی از تعهد ناشی از بینش سیاسی خود میدانند، به جای این که آن را به رویههای درمانی برای سلامت روان تقلیل بدهند.
موانع زیادی بر سر راه رسیدگی به مسائل سلامت روان هست که در میان آنها میشود به انگها و تصورات نادرست فرهنگی، فقدان آگاهی، فقدان منابع مالی و مدیریت ضعیف اشاره کرد؛ اما واکنشهای خلاقانهی زیادی هم برای کنار زدن این موانع میتوان جست. مثلا در بافتارها و محیطهایی که متخصصان سلامت روانی اندکی در دسترساند و درمان بصورت فردی یا در دسترس نیست یا قبول عام ندارد، حمایت روانی همتایان و همکاران راه بسیار کارآمدی برای رفع استرس و تروما است. با این که هر بافتاری تقریبا منحصر به فرد است، در زیر برخی پیشنهادهای کلی در زمینه سلامت روانی آورده میشود؛ این پیشنهادها بر اساس مطالعهای در مورد واکنشهای سازمانی به تهدیدهای سلامت روانی مرتبط با فعالیت مدنی و حقوق بشری، و در قالب پروژهی تابآوری حقوق بشر در دانشگاه نیویورک انجام شده است [2]
·فراهم کردن آموزش و منابع و برگزاری کارگاه: برگزاری کارگاههای دورهای یا موردی، گنجاندن آموزش سلامت روان در جلسات یا تفریحهای موجود کارکنان، و فراهم کردن راهنماهایی که نکات دراین زمینه را مکتوب برای فعالان آموزش دهد.
·تبدیل توجه به سلامت روان به یک اصل مهم در ملاقاتهای فردی، تیمی یا سازمانی: بحث از سلامت در جلسات رایج کارکنان میتواند فضا را برای تخلیهی آسیبها و استرسها باز کند و اعمال معطوف به سلامتی را ترویج دهد.
·مشاوره وپشتیبانی روانشناختی: سازمانها میتوانند دسترسی به رواندرمانی یا مشاوره را فراهم و تسهیل کنند؛ چه جلسات تراپی به صورت شخصی یا گروهی. برخی از سازمانها از مشاور حاضر در دفتر کار بهره میگیرند؛ بقیه منابع مالی برای دسترسی کارکنان به مشاوره در بیرون را فراهم میکنند.
·پشتیبانی همتایان و معاشرت: یکی از رایجترین ومؤثرترین اقدامات استفاده از سازوکارهای پشتیبانی همتایان و همکاران است. برای رواج این پدیده هم می شود به صورت خاص پشتیبانی سلامت روانی همکار به همکار راتشویق کرد، و یا در حالت کلی کوشید فرصتهایی برای معاشرت و ایجاد اعتماد و علقه بین کارکنان ایجاد شود.
·تغییرموضوع و نوع کار: تغییر موضوع و نوع کار، از جمله دور شدن برای مدتی از کار مستقیم با شاهدان و قربانیان، میتواند خستگی تحلیلبرنده و ترومای ثانویه را کاهش دهد یا آنرا از بین ببرد.
·توزیع کاربر اساس آگاهی از امکان تروما: سازمانهامیتواند نوعی گردش کاری داشته باشند که بر اساس کاهش آسیب شکل گرفته؛ از جمله اینکه توصیه کنند اسناد تصویری در شب یا به تنهایی بررسی نشوند، در معرض تصاویر و ویدئوهای دردناک بودن به مقاطع زمانی گسسته تقسیم شود و بخشهای آزارنده پوشیده شوند.
·استراحت و مرخصی: در این مطالعه بسیاری ازفعالان از اهمیت استراحت گفتند؛ سازمانهای مختلف سیاستهای استراحت و مرخصی متنوع، چه بصورت رسمی و چه غیررسمی، دارند که بر تقویت بهزیستی و سلامت متمرکزاست.
·دورکاری و ساعات کار منعطف: دورکاری و ساعات کارمنعطف میتواند در مدیریت حجم کار و مسئولیتهای شخصی به فعالان کمک کند و همینطوربرای آنها امکان کار کردن در محیطهای متفاوت و با استرس کمتر فراهم کند.
·ارائه تمرینهای سلامت روانی فردی: برخی سازمانها تمرینهایی مثل یوگا، ذهنآگاهی و مراقبه یا نرمش ارائه میدهند یادسترسی به آنرا برای کارکنان تسهیل میکنند.
·تمرینهای التیام روانی مبتنی بر هنر، معنویت و دین: در این مطالعه فعالان مدنی تمرینهای هنری، معنوی و دارای ریشههای مذهبی را برشمردهاند که هدفشان مراقبت و التیام شخصی و جمعی است.
[1]Well-Being
[2]PDF