وقتی درگیری و جنگ تیتر خبرها میشود، فارغ از اینکه کجا دنیا باشید، ممکن است احساساتی نظیر ترس، غم، عصبانیت و اضطراب را تجربه کنید. اگر خودتان در شرایطی زندگی کنید که با تهدید جنگ روبهروست، شرایط میتواند به مراتب پیچیدهتر شود. با اینهمه برای مراقبت از خود و حمایت از یکدیگر در دوران ناپایداری سیاسی یا در شرایطی که جنگ نزدیک به نظر میرسد، راههایی وجود دارند.
در اینجا ابتدا با مراجعه به منابع نهاد جوانان سازمان ملل متحد به پیشنهاداتی میپردازیم که میتوان برای مراقبت از خود به کار گرفت. مهم است که این موارد را با توجه به وضعیت شخصی خود برای مثال سن، شغل یا نقشهای کلیدی دیگری که در زندگی برعهده دارید، نظیر والدگری، بسنجید و به کار گیرید.
صدای جوانان یک پلتفرم جهانی است که توسط یونیسف برای توانمندسازی نوجوانان و جوانان ایجاد شده است تا آنها بتوانند بهطور مؤثر در مسائل مهم جهانی با یکدیگر ارتباط برقرار و مشارکت کنند. اگرچه یونیسف این پلتفرم را مدیریت میکند، اما هدف آن ترویج دستور کار یونیسف نیست، بلکه هدف، ایجاد فضایی برای بیان نظرات نوجوانان و جوانان درباره مسائلی است که برای آنها مهم هستند.
بر اساس پیشنهادهای صدای جوانان میتوانید این موارد را برای مراقبت از خود در وضعیتی که جنگ و درگیری قریبالوقوع به نظر میرسد، به کار گیرید.
۱- میزان دریافت اخبار را محدود کنید.
اگرچه مطلع ماندن از وضعیت خوب است، مهم است سعی کنید به نحوه مصرف اخبار توجه داشته باشید. زمانهای مشخصی را در طول روز برای پیگیری اخبار به جای آنلاین بودن دائمی و پیگیری مدام، تعیین کنید و به جای آن، تا جای ممکن برای انجام کارهایی که به آرامش شما کمک میکند، وقت بگذارید. خصوصا سعی کنید قبل از خواب به اخبار و بحثهای مرتبط در شبکههای اجتماعی مراجعه نکنید. سعی کنید یک ساعت کامل قبل از رفتن به رختخواب از خبر دوری و استراحت کنید. همچنین: سعی کنید گوشی خود را به محض بیدار شدن روشن نکنید و اجازه دهید ذهن شما قبل از دریافت «نوتیفیکیشنها» و پیگیری اخبار، کاملا هشیار شود.
۲- به یاد داشته باشید: هر چه در اینترنت میخوانید لزوما درست نیست.
تلاش کنید که اطلاعات نادرست و اخبار جعلی و بزرگنماییها و شایعات را از خبر تشخیص دهید. در زمان بحران، اطلاعات نادرست و اخبار جعلی و … میتوانند به سرعت پخش شوند و مثل یک ماشین قدرتمند عمل کنند. خبرها را از منابع خبری موثق دریافت کنید و نه حسابهای کاربرهای شبکههای اجتماعی. دقت به قابل اتکا بودن اخبار دریافتی نه فقط برای خود ما که برای دیگر افراد خصوصا در گروههای نزدیک ما حیاتی است. وقتی اطلاعاتی را به صورت آنلاین بدون بررسی اینکه آیا تأیید شدهاند و واقعی هستند یا خیر به اشتراک میگذاریم، ناخواسته به گردش اطلاعات نادرست کمک میکنیم. قبل از اشتراکگذاری در جهان آنلاین، ابتدا این پرسشها را از خود بپرسید: چه کسی این محتوا را تولید کرده است؟ منبع آن کجاست؟ چه زمانی منتشر شد؟ چرا دارد به اشتراک گذاشته میشود؟
۳- به جای انگزنی و تولید نفرت شفقت را گسترش دهید.
درگیری و جنگ اغلب با خود تعصب و تبعیض بیشتر به بار میآورد، برای مثال نفرت و تبعیض علیه گروههای مهاجر در کشور، و این تعصب و تبعیض چه علیه گروههای مختلف مردم در کشور خود باشد و چه مردم کشورهای دیگر، خطرناک است. اگر شاهد بودید که یکی از دوستان یا اعضای خانوادهتان حرفهایی نژادپرستانه یا تبعیضآمیز بیان میکند، در صورتی که احساس امنیت میکنید با آنها صحبت کنید. به آنها یادآوری کنید آنچه می گویند نژادپرستانه یا تبعیضآمیز است و همه انسانها حق دارند از کرامت انسانی برخوردار باشند.
۴- برای فهم و پذیرش احساسات خود دقیق و صادق باشید.
همانطور که انتشار و پخش اخبار مرتبط به جنگ یا قریبالوقوع بودن آن ادامه دارد، حال خودتان را بررسی کنید. آیا نسبت به آنچه اتفاق میافتد احساس نگرانی، اضطراب، عصبانیت یا غم دارید؟ آیا در خلق و خوی خود شاهد تغییراتی مانند تحریکپذیری یا تمایل به اشک ریختن زیاد هستید؟ آیا بیشتر از همیشه با مسایلی مثل سردرد، معده درد، کابوس دیدن یا مشکل در خواب روبهرو شدهاید؟ برای حمایت از سلامت روان خود میتوانید تمرینات تنفسی را انجام دهید، در عین حال سعی کنید به صورت منظم احساسات خود را روی کاغذ بیاورید. نوشتن احساساتتان (با عباراتی نظیر «در حال حاضر احساس می کنم که ...») میتواند به شما برای درک آنچه دارد در شما میگذرد کمک کند.
با خودتان صادق باشید که این مهمترین شکل مهربان بودن با خود خصوصا در شرایط دشوار است. فشار آوردن به خود برای همیشه «شاد بودن» گاهی اوقات میتواند باعث بدتر شدن حال شما شود. در عوض، اگر متوجه شدید که دارید احساسات سختی مثل غم را تجربه میکنید، سعی کنید به خود بگویید: «وضعیت سختی است، ناراحت شدن اشکالی ندارد.» به جای سرکوب احساسات خود، با کسی که به او اعتماد دارید صحبت کنید چرا که مدیریت خشم، نگرانی یا غم گاهی به تنهایی آسان نیست.
در عین حال، بدن خود را نیز حرکت دهید چون فعالیت بدنی برای کمک به پردازش احساسات مهم است. سعی کنید برای پیادهروی بیرون بروید، با آهنگ مورد علاقه خود برقصید، با دوستان خود ورزش کنید.
۵- راههایی برای حمایت از یکدیگر و کمک به دیگران پیدا کنید
کمک به دیگران نه تنها به بهبود وضعیت دیگران منجر میشود که به شما نیز از طریق ایجاد شبکههای ارتباطی معنادار کمک میکند.
در اینجا به ارایه راههایی برای حمایت از دیگران میپردازیم:
- فراهمسازی یا کمک به گفتوگوهای فراگیر: تلاش کنید به اقداماتی کمک کنید یا بپیوندید که به اعضای جامعه، به ویژه گروههای به حاشیهراندهشده مانند زنان و جوانان، در تلاشهایشان برای صلحسازی صدا میدهد. این کار میتواند حتی کوچک در حد به اشتراک گذاشتن نظرات گروههای به حاشیهرانده در شبکههای اجتماعی باشد. در وضعیت بحران که تعصب و نفرتپراکنی گسترش میابد، این گروهها بیش از پیش میتوانند به حاشیه بروند و صدایشان نشنیده بماند.
- تقویت نهادهای محلی: برای کمک به کار سازمانها و نهادهایی وقت صرف کنید که به محافظت از جمعیتهای آسیبپذیر میپردازند و با پرداختن به دلایل اصلی ناپایداری، صلح پایدار را ترویج میدهند. صلح و امنیت تنها زمانی حاصل میشود که همه اعضای جامعه از فرصتهای برابر، حمایت و دسترسی به منابع و خدمات و مشارکت در تصمیمگیری برخوردار باشند.
- حمایت از سلامت روانی: اگر خودتان دانشآموخته و متخصص در امور مرتبط با بهداشت روان هستید، برای حمایت از سلامت روان افراد تا جایی که برایتان ممکن است به صورت داوطلب در فضای آنلاین یا به صورت حضوری وقت صرف کنید. در عین حال، برای افرادی که تخصص مرتبط ندارند هم راههایی برای کمک به سلامت روان هست. در اینجا درباره این راهها بیشتر مطالعه کنید: فعالیت در حوزه سلامت روان در شرایط تنش سیاسی و دیکتاتوری
- تقویت اشتراکگذاری اطلاعات موثق: کانالهای ارتباطی قابلاعتماد برای اطلاعرسانی دقیق و به دور از اخبار جعلی و شایعات با شبکههای نزدیکان و افراد مرتبط بسازید. رفع و دوری از اطلاعات غلط در دوران بحران حیاتی است.