تخمین زده میشود که حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان دچار اختلال روانی یا مصرف مواد هستند. با اینهمه این آمار که توسط دنیای ما در داده ها جمعآوری شده، به تنهایی تصویر کاملی از واقعیت سلامت روان جهان نمیدهد. افراد بیشماری به دلایلی همچون انگهای اجتماعی، کمبود دسترسی، هزینه بالا و تبعیض، از پشتیبانی درمان روانی خارج میشوند، ساکت میمانند یا از پذیرش آن منصرف میشوند.
پیشبینیها از افراد پر تعدادی خبر میدهد که دچار مشکلات سلامت رواناند و روشن است که باید کاری کرد. خبر خوب این است که کنشگران از صدا و تجربهشان برای ایجاد راه حل استفاده میکنند. آنها در حال مبارزه برای ایجاد سیاستهای فراگیر برای افزایش دسترسی جوامع محروم به سلامت روان با بهای مناسب و راهحلهایی برای جایگزینی تصورات غلط با درک صحیح هستند. در ادامه برخی از افرادی را معرفی کرده ایم که با کنشگری در حوزه سلامت روان در جامعه خودشان و سراسر جهان فضایی امن برای دیگران میسازند و در حال ایجاد تغییر هستند.
امید ما، الهامبخشی به آن کنشگرانی در ایران است که قصد فعالیت در این حوزه را دارند.
برخی کنشگران مشهور سلامت روان
جیمی تورکوسکی
زندگی جیمی تورکوسکی (آمریکایی) وقتی در سال ۲۰۰۶ فهمید دوستش رنه با اعتیاد به مواد و خودآزاری دست و پنجه نرم میکند، به شدت دگرگون شد. به عنوان راهی برای کمک به پرداخت هزینه درمان رنه، جیمی داستانش را در اینترنت به اشتراک گذاشت و شروع به فروش تیشرت کرد. هزاران نفر با تجربه مشابه اعتیاد با رنه همدردی کردند. نتیجه این کار تولد جنبشی بود با نام «نوشتن عشق بر بازوان او»؛ سازمانی غیر انتفاعی که به امید دادن و یافتن کمک برای افرادی که با افسردگی، اعتیاد، خودآزاری و خودکشی دست و پنجه نرم میکنند، اختصاص دارد.
از سال ۲۰۰۶ این سازمان به بیش از ۲۰۰ هزار پیام از ۱۰۰ کشور مختلف پاسخ داده و سه میلیون دلار به برنامههای درمان و بهبود سلامت روان اهدا کرده است. توروکوسکی نویسنده کتاب پرفروش نیویورک تایمز با عنوان «اگر بیش از حد احساس میکنید» هم است و به کارش برای تشویق، اطلاعرسانی و سرمایهگذاری در درمان و بهبود سلامت روان ادامه میدهد.
تاراجی پی هنسون
تاراجی پی هنسون، بازیگر آمریکایی برنده جایزه گلدن گلوب که با بازی در نقشهای به یادماندنیاش در «امپراتوری» و «شکارچیان پنهان» شناخته میشود، درباره مبارزهاش با اضطراب و افسردگی اطلاعرسانی کرده است. او پس از تلاش برای پیدا کردن یک مشاور سیاه برای کمک به خود و خانوادهاش، هنسون متوجه موانعی شد که بسیاری را در جامعه سیاهان از یافتن حمایتهای سلامت روان محروم میکند، از جمله هزینهها. هنسون برای کمک به حل این مشکل تصمیم گرفت بنیاد بوریس لارنس هنسون را تاسیس کند، سازمانی به نام پدرش که سرباز جنگ ویتنام بود و از بیماری روانی رنج میبرد. هدف این بنیاد، دسترسی مدارس شهری به منابع سلامت روان، کاهش نرخ بازگشت زندانیان و افزایش تعداد مشاوران سیاه در این زمینه بود.
در پایان سال ۲۰۲۰ تاراجی پی هنسون با راهاندازی «آرامش ذهن با تاراجی» در فیسبوک که حول محور آموزش به مردم برای سلامت روان، و پایان دادن به عقاید اشتباه ـــ به ویژه در جوامع سیاهان ــ فعالیتاش را یک قدم جلوتر برد.
نایومی اوزاکا
نایومی اوزاکا (ژاپنی)، ستاره تنیس، وقتی در ماه می ۲۰۲۱ از مسابقات آزاد فرانسه کنارهگیری کرد، هوادارانش در سراسر جهان شگفتزده شدند؛ او در آن زمان ۲۳ ساله بود. دلیل این کنارهگیری؟ حفظ سلامت روانش.
این تصمیم جسورانه نایومی برای سلامت رواناش، توجه بسیاری را جلب کرد و مانند نورافکنی بود بر موضوع سلامت روان در صنعت ورزش. اوزاکا در یک پست اینستاگرامی مبارزهاش با افسردگی و اضطراب را با طرفدارانش به اشتراک گذاشت. او نوشت: «حقیقت این است که من از سال ۲۰۱۸ و مسابقات آزاد ایالات متحده، دورههایی طولانی از افسردگی را تجربه کردهام و کنار آمدن با آن برایم سخت بوده است.» حرفها و مبارزه اوزاکا با افسردگی باعث همصدایی بسیاری در سراسر جهان با او شد.
این روزها اوزاکا تلاش میکند برنامه خود مراقبتی را در روتین روزانهاش داشته باشد، (کارهایی مانند ژورنال نوشتن و مدیتیشن)، و از طریق سازمانش «آکادمی بازی» دختران جوان را تقویت کند. او یک کتاب کودک جدید هم دارد با عنوان «روش بازی قهرمانها» که کتابیست برای تجلیل و گرامی داشتن دختران در ورزش.
پروژه اعتراف آمریکا
لورنزو لوییس بیشترین بخش از دوران کودکی و نوجوانیاش را در آرایشگاه عمهاش گذراند؛ جایی که شوخیها، خندهها و حرفهای پنهانی میان آرایشگران و مشتریان به راه بود. این ارتباط نزدیک با آرایشگاهها، بعدها در اواخر دهه بیست زندگیاش دوباره ظاهر شد؛ وقتی که به عنوان یک مددکار درباره پرونده نوجوانها کار میکرد.
بسیاری از بچهها دانشآموزان سیاهی بودند که از تروما، افسردگی و سایر آسیبهای روانی رنج میبردند. لوییس فکر کرد: «از آنجایی که پسران و مردان آفریقایی آمریکایی دسترسی کمی به درمان و مشاوره دارند، چرا درمان و مشاوره را به آنها اختصاص ندهیم؟»
راه حل: پروژه اعتراف آمریکا، یک سازمان ملی که آرایشگرها را آموزش میدهد تا حامیان سلامت روان شوند. این سازمان بزرگترین سازمان غیرانتفاعی متعهد به ساختن فضای ایمن برای پسران، مردان و خانوادههای سیاه جهت برطرف کردن مشکلات سلامت روان آنها است - با آگاهیزایی و شکستن تبعیضها در جامعه سیاهان.
پروژه اعتراف آمریکا از زمان تاسیسش در سال ۲۰۱۶، بیش از ۱۹۰۰ آرایشگر را آموزش داده است که این افراد سپس به بیش از ۲.۲ میلیون نفر در سال رسیدگی کردهاند. براساس وب سایت این سازمان، در حال حاضر آنها در ۴۸ شهر و ۲۸ ایالت آمریکا فعال هستند.
آرایشگرها آموزشهایی رسمی برای گوش دادن فعال، ارزش دادن، کاهش عقاید اشتباه و ارتباطات دریافت میکنند. همچنین به آنها آموزش داده میشود که خصوصیات ظریفی در شخصیت افراد، مانند فاصلهگیری از بقیه یا تغییرات در مراقبت و آراستگی شخصی را تشخیص دهند. در حالیکه بسیاری از آنها مشاوره ارائه میدهند، در صورت نیاز، مشتریان را به منابعی مانند درمانگر، کشیش یا خدمات پیشگیری از خودکشی هم ارجاع میدهند.
لویس در مصاحبهای با وبسایت تودی میگوید: «آرایشگاهها در جوامع آفریقایی آمریکایی به عنوان موسساتی شناخته شدهاند که از عوامل تغییر اجتماعی از دوران حقوق شهروندی هستند.»
برای آشنایی بیشتر با پروژه اعتراف آمریکا، این صفحه را بخوانید.
اینس مالیا سارمنتو
اینس مالیا سارمنتو یک هنرمند جوان پرتغالی و کنشگر سلامت روان و افراد با معلولیت است که برای سیاستهای بهداشت فراگیر مبارزه میکند. سارمنتو یکی از بیش از ۲۰۰ مدافع جوانی بود که در هفته سلامت روان سالانه آتن در سال ۲۰۲۲، به کارشناسان و سیاستگذاران پیوست و خواستار مشارکت در شکلدهی سیاستها و خدمات سلامت روان شد. او در سخنرانیاش در این رویداد گفت: «از اینکه اینجا هستم احساس خوش شانسی و افتخار میکنم، اما نباید چنین احساسی داشته باشم. باید بتوانم احساس راحتی کنم؛ بودن من در اینجا نباید یک امتیاز بلکه باید عادی باشد.»
به عنوان یک فرد دارای اوتیسم، سارمنتو به طور پیوسته تلاش میکند تا رهبران محلی و جهانی را به ایجاد سیستمهای سلامت روان بدون تبعیض و ننگ تشویق کند. او همچنین عضو یک ائتلاف سلامت روان در اروپا است، گروهی متشکل از کارشناسان، فعالان و نمایندگان سازمانهای بینالمللی. این فعال سلامت روان جوان از صدای خود برای دیده شدن مسایل نادیده گرفته شدهای استفاده میکند که میلیونها نفر در سراسر جهان با آن مواجه هستند.
مگی رز ماکار
مگی رز ماکار در حالیکه با مرگ یکی از دوستان نزدیکش بر اثر خودکشی در کشمکش بود، متوجه مشکلات افرادی مانند خودش شد که به دنبال خدمات بهداشت روان مقرون به صرفه هستند.
ماکار حرفهایش را با دیگران به اشتراک گذاشت: «کنار آمدن با از دست دادن دوستم چنان مشکل بود که دیگر خودم را نمیشناختم. احاطه شده با انگهای اجتماعی، به صورت مخفیانه با ۵۰ تا ۶۰ مشاوره از طریق جستجوی آنلاین تماس گرفتم که تنها یک نفر از آنها پاسخ داد.»
اگر چه این مشاور برای هر جلسه ۱۵۰ دلار دریافت میکرد، با جلسههای ۱۰ دلاری با مگی شروع به مشاوره کرد و به طور همزمان فضایی را برای او فراهم کرد تا بتواند با مرگ دوستش کنار بیاید و اشتیاقش را برای رسیدگی به شکافهای جدی و واقعی موجود در سیستم سلامت روان برانگیزد.
این شور و شوق به زودی او را به ایجاد یک سازمان غیرانتفاعی با هدف نرمالسازی درخواست کمک و ارائه فرصت دسترسی به خدمات بهداشت روان با قیمت مناسب برای جوانان سوق داد.
با توجه به تقاضای بسیار زیاد مردم در جستجوی پشتیبانی بهداشت روان در دوران شیوع کرونا، سازمان ماکار اپلیکیشن zant را ایجاد کرد که باعث ارتباط مردم (به خصوص دانشجویان) با متخصصان در زمینههایی مانند تروما، استرس و خستگی، اختلال غذا خوردن و غیره شد.
این مدیر عامل جوان نه تنها سیستمهایی را برای حمایت کسانی ایجاد میکند که به طور سنتی از دریافت خدمات سلامت روان محروم هستند، بلکه این کار را در صنعت بسیار مردانه فناوری انجام میدهد.
ماکار امیدوار است از فناوری به عنوان یک ابزار پیشگیری از خودکشی استفاده کند و مطمئن شود که هیچ مانعی برای کسانی که به کمک نیازمندند، وجود ندارد.
الگرا کاستنز
الگرا کاستنز یک مشاور ازدواج و خانواده، کنشگر اختلال وسواس فکری ــ جبری (OCD)، تولیدکننده محتوا در فضای مجازی و بنیانگذار مرکز OCD، اضطراب و ED است. او متخصص درمان اختلال وسواس، اضطراب، اختلالات ظاهری بدن و غذا خوردن است.
با توجه به اینکه خود او هم با OCD زندگی میکند، کار او در ارائه درمان، آموزش و دفاع از حقوق بیماران برایش به شدت شخصی است. او به سایت Made of Millions در اینباره میگوید: «تصورات غلطی درباره بسیاری از اختلالات وجود دارد، اما به نظر میرسد OCD یکی از بیشترین تصورات نادرست را به همراه دارد.»
فراتر از کار و حمایتی که برای بیمارانش ارائه میکند، کاستنز یک جامعه آنلاین با بیش از ۹۵ هزار دنبالکننده را با انتشار محتوای مبتنی بر تحقیقات قابل اعتماد در مورد OCD و اضطراب پشتیبانی میکند.
او همچنین کارگاههای آنلاینی را برگزار میکند، که هدف آنها ارائه منابع مفید برای افرادی است که به علت اختلالات روانی با خجالت و گناه به دنبال درمان هستند. کاستنز به صدایی برای کسانی تبدیل شده، که به دنبال پذیرش و قدرت در برابر چیزی هستند که زندگیشان را کاملا فرا گرفته: «من به طور مستقیم با سختیهای این اختلال آشنا هستم و چگونگی نگه داشتن زندگی فرد در چنگالش را تجربه کردهام. من همچنین میدانم که تسکین و بهبود واقعی امکانپذیر است.»