تحقیقات روز به روز شواهد بیشتری از مزایای تفکر مثبت و حفظ خوش‌بینی به دست می‌دهند. یافته‌های تحقیقات مشخص می‌کنند نه تنها افرادی که تفکر مثبت دارند، سالم‌تر و کم‌استرس‌تر هستند، و سطح تاب‌آوری بالاتری نیز از خود نشان می‌دهند.
تاب‌آوری به توانایی ما در مقابله با مشکلات اشاره دارد. افراد تاب‌آور قادرند به جای فروپاشی در برابر استرس، ادامه دهند و در نهایت از مسایل عبور کنند. درباره افراد خوش‌بین هم گفته می‌شود که هنگامی که با چالشی مواجه می‌شوند، معمولاً به آنچه می‌توانند برای حل مساله انجام دهند فکر می‌کنند، و به جای از دست دادن امید، منابع خود را بسیج کرده و آماده‌اند از دیگران کمک بخواهند.
بنابراین این موضوع که داشتن نگرش مثبت به زندگی نه تنها برای سلامت روان مفید است که راهگشا هم است تایید شده است. اما مسئله این است که در زندگی شرایط در نتیجه احساسات و تجربه‌های دردناکی وجود دارند و اگرچه این احساسات ناخوشایند هستند، لازم است به‌طور صریح و صادقانه احساس شوند تا فرد به پذیرش و سلامت روانی بیشتری دست یابد. این‌جا مرز بین مثبت‌اندیشی و خوش‌بینی با مثبت‌نگری افراطی یا سمی مشخص می‌شود. مثبت‌نگری سمی به این باور اشاره دارد که افراد حتی در مواجهه با شرایط سخت و دشوار، باید همیشه ذهنیت مثبت را حفظ کنند. در حالی که خوش‌بینی و تفکر مثبت مزایای خود را دارند، مثبت‌نگری سمی تمام احساسات دشوار انسانی را رد کرده و به نفع ظاهری شاد و اغلب غیرواقعی، آن‌ها را نادیده می‌گیرد.
به عنوان مثال، زمانی که فردی از ناامیدی یا غم خود صحبت می‌کند، ممکن است کسی بگوید که «خوشحالی یک انتخاب است.» این جمله به این معناست که اگر کسی احساسات منفی دارد، تقصیر خود اوست که «انتخاب نکرده است» خوشحال باشد. این جمله به جای همدلی، منتقل‌کننده حس شرم و سرزنش است.
گاهی اوقات، این نوع اظهار نظرها با نیت خوب یا از جایگاه خوبی بیان می‌شوند، اما به‌طور نادرستی فرمول‌بندی شده‌اند. در موارد دیگر، ممکن است افراد ندانند چه چیزی بگویند و چگونه از خود همدلی نشان دهند. با این حال، مهم است که به این نکته توجه کنیم که مثبت‌نگری سمی مضر است چون می‌تواند به افرادی که در شرایط دشوار هستند آسیب برساند. آن‌ها به جای اینکه بتوانند احساسات انسانی واقعی خود را به اشتراک بگذارند و حمایت بی قید و شرط دریافت کنند، در مواجهه با مثبت‌نگری سمی، احساسات‌شان نادیده گرفته یا به‌طور کامل بی‌اعتبار و مردود شناخته می‌شوند.
این نگرش مانع رشد می‌شود، چرا که به فرد می‌گوید از احساسات دردناک اجتناب کن در حالی که فرد در مواجهه با احساسات خود بدون مثبت یا منفی خواندن آن‌ها می‌تواند به رشد و بینش عمیق‌تر دست یابد.
تأثیر مثبت‌نگری سمی بر تاب‌آوری
مثبت‌نگری سمی می‌تواند به طور قابل توجهی توسعه تاب‌آوری فرد را نیز تحت تاثیر قرار دهد، زیرا به نادیده گرفتن و سرکوب احساساتی مانند ترس، غم یا ناامیدی منجر می‌شود. این سرکوب مانع از مواجهه با مسائل واقعی و یافتن راه‌حل‌های عملی می‌شود و در نتیجه توانایی فرد برای مقابله مؤثر با چالش‌ها را مختل می‌کند.
رویکردی متعادل که به مشکلات به‌طور واقعی می‌پردازد و در عین حال بر راه‌حل‌های سازنده و امید تمرکز کند، برای ایجاد تاب‌آوری در فرد مؤثر است.
نحوه شناسایی علائم مثبت‌نگری سمی
مثبت‌نگری سمی می‌تواند به طور زیرپوستی وجود داشته باشد. یادگیری نحوه شناسایی علائم آن می‌تواند به شما کمک کند تا این نوع رفتار را بهتر شناسایی کنید. علائمی که ممکن است نشان‌دهنده مثبت‌نگری سمی باشد شامل موارد زیر است:
همچنین مهم است تاکید شود که وقتی کسی با مثبت‌اندیشی و مثبت‌نگری سمی به سراغ شما می‌آید، احتمالا به سلامت روان شما آسیب می‌زند. علائمی که ممکن است نشان‌دهنده دریافت مثبت‌نگری سمی از دیگران باشد شامل موارد زیر است:
مثبت‌نگری سمی، مکانیسم مقابله‌ای منفی
مثبت‌نگری سمی می‌تواند به‌عنوان یک مکانیسم مقابله‌ای عمل کند که به افراد کمک می‌کند تا استرس را کاهش دهند یا از آن اجتناب کنند و به‌جای مواجهه با احساسات دشوار، تلاش کنند از آن‌ها دوری کنند. در حالی که این روش ممکن است به‌نظر راهی مؤثر برای مقابله بیاید، انکار یا نادیده گرفتن احساسات منفی می‌تواند موجب شود که مقابله با آن‌ها در طولانی‌مدت دشوارتر شود.
مقابله با مثبت‌نگری سمی
اگر در معرض اظهارنظرهای حاکی از مثبت‌نگری سمی هستید، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
واقع‌بین باشید
هنگام مواجهه با یک وضعیت دشوار، طبیعی است که احساس استرس، نگرانی یا حتی ترس کنید. از خود انتظار زیادی نداشته باشید. به خودتان رسیدگی کنید و به کارهایی بپردازید که می‌توانند به بهبود وضعیت شما کمک کنند.
به چالش بکشید
از به چالش کشیدن فردی که به‌طور سمی مثبت است نترسید. هرچند این کار ممکن است ناخوشایند باشد، مواجهه با این نوع پاسخ به فرد فرصت می‌دهد تا رشد کند.
به یاد داشته باشید که احساسات می‌توانند پیچیده و ترکیبی باشند
بدانید که تجربه بیش از یک احساس به‌طور هم‌زمان اشکالی ندارد. اگر با چالشی مواجه هستید، ممکن است نسبت به آینده نگرانی داشته باشید و در عین حال امیدوار باشید که موفق خواهید شد. احساسات شما می‌توانند به پیچیدگی وضعیتی باشند که در آن هستید.
به دنبال معنا باشید
به دنبال معنای پشت آنچه که تجربه می‌کنید بگردید. جستجوی معنا در پس موقعیت‌های دشوار، برعکس مثبت‌نگری سمی است و حتی برخی آن را درمانی برای پاسخ‌های حاکی از مثبت‌نگری سمی می‌بینند.
نحوه احساس خود را زیر نظر داشته باشید
دنبال کردن محتوای مرتبط با مثبت‌اندیشی در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند گاهی اوقات منبع الهام باشد، اما به احساسات خود بعد از مشاهده و تعامل با این محتوا توجه کنید. اگر بعد از دیدن پست‌های «انگیزشی» احساس شرم یا گناه می‌کنید، ممکن است به دلیل «مثبت‌نگری سمی» در دل آن محتوا باشد. در چنین مواردی، به محدود کردن حتی موقتی استفاده از شبکه‌های اجتماعی فکر کنید.
احساسات خود را به کلمه تبدیل کنید
هنگام مواجهه با یک وضعیت سخت، به دنبال راه‌هایی باشید تا احساسات خود را به‌طور سازنده بیان کنید. در دفترچه‌ای یادداشت کنید یا با یک دوست امن صحبت کنید. تحقیقات نشان می‌دهد که تنها با بیان آنچه احساس می‌کنید می‌توانید شدت احساسات منفی را کاهش دهید.
